هنگام تنظیم دادخواست به چه نکاتی باید توجه کنیم؟
بسیاری از شهروندان که قصد دارند برای نخستین بار در دادگاه علیه شخصی اقامه دعوا کنند، اطلاع ندارند که برای مطرح کردن این دعاوی میبایست چه اقداماتی انجام دهند و همین امر موجب سرگردانی آنها در مراجع قضایی و دادگاهها میشود.
فرآوری: فاطمه نوری_ بخش حقوق تبیان
بسیاری از شهروندان که قصد دارند برای نخستین بار در دادگاه علیه شخصی اقامه دعوا کنند، اطلاع ندارند که برای مطرح کردن این دعاوی میبایست چه اقداماتی انجام دهند و همین امر موجب سرگردانی آنها در مراجع قضایی و دادگاهها میشود بنابراین ما به شرح تنظیم دادخواست میپردازیم.
دادخواست یکی از برگهای قضایی در دادگاههای ایران است. دادخواست (در قدیم: عرضحال) شکایتی است که به مراجع قضائی به صورت نوشتاری یا گفتاری عرضه میشود. دادخواست وسیله رسمی احقاق حق است که از طریق مراجعه به دادگاهها صورت میگیرد. دادخواست نوشتاری بهوسیله برگهای به نام برگ دادخواست انجام میگیرد. دادخواست شکایت حقوقی است.
دادخواست با درخواست فرق دارد. دادخواست درخواستی است که در قالب و فرم ویژهای به دادگاه عرضه میشود. دادخواست همچنین با اظهارنامه تفاوت دارد. اظهارنامه وسیله رسمی مطالبه حق است که از سوی ادارهٔ ثبت اسناد یا دفاتر دادگاهها ابلاغ میشود ولی دادخواست را از راه مراجعه به دادگاهها عرضه میکنند.
در ایران، دادگاهها موظفند بدون عرضه دادخواست از سوی افراد ذینفع، به دعویها رسیدگی نکنند. دادخواستهای دریافتی باید به زبان فارسی (زبان رسمی ایران)، به صورت کتبی و بر روی برگهای چاپی ویژهای تهیه شود. (در صورت فوریت میتوان از برگههای معمولی نیز استفاده کرد). مشخصات خواهان، خوانده و خواسته باید در دادخواست درج شود. برگ دادخواست میتوانید همچنین دارای پیوستهایی باشد.
به هر حال رسیدگی به دعاوی حقوقی در دادگستری مستلزم تقدیم دادخواست از طرف مدعی(خواهان) میباشد. دادخواست به دفتر دادگاه و در نقاطی که چندین شعبه وجود دارد، به دفتر شعبه اول تسلیم میشود. هرگاه در تنظیم دادخواست دقت و توجه کافی صورت نگیرد موجب ورود خسارات فراوانی به اشخاص و دادگستری می شود.
دادخواست با درخواست فرق دارد. دادخواست درخواستی است که در قالب و فرم ویژهای به دادگاه عرضه میشود. دادخواست همچنین با اظهارنامه تفاوت دارد. اظهارنامه وسیله رسمی مطالبه حق است که از سوی ادارهٔ ثبت اسناد یا دفاتر دادگاهها ابلاغ میشود ولی دادخواست را از راه مراجعه به دادگاهها عرضه میکنند.
شرایط دادخواست
-اولین شرط از شرایط شکلی دادخواست زبان آن است،که می بایستی به زبان فارسی باشد،پس اگر یک فرد لر یا کرد یا ترک تصمیم به تقدیم داخواست گرفت نمی تواند دادخواست را مطابق زبان محلی خود تنظیم کند.(دادخواستی که به زبانی غیر از فارسی نوشته شود اصلا دادخواست محسوب نمی شود.)
- مدعی می بایست ادعای خود را بر روی برگه های چاپی مخصوص بنویسد.(این در حالی است که شکایت کیفری را می توان حتی به صورت شفاهی و یا بر روی ورقه معمولی نیزمطرح نمود.)
- باید در دادخواست نام و نام خانوادگی و اقامتگاه (محل زندگی یا کار) خواهان مشخص باشد،والا دادخواست وی رد می شود. اگر دادخواست توسط وکیل تقدیم شده باشد، مشخصات وکیل نیز باید درج شود.
درصورتیکه خواهان یا خوانده شخص حقوقی باشد، در دادخواست نام و اقامتگاه شخص حقوقی بر اساس آدرس موجود در اداره ثبت شرکتها نوشته خواهد شد.
- از مواردی که باید در تنظیم دادخواست بدان توجه نمود، ذکر نام و نام خانوادگی و اقامتگاه (محل زندگی یا کار) خوانده می باشد. (البته عدم مشخص بودن اقامتگاه خوانده،مانع رسیدگی دادگاه نمی شود، در این حالت دادخواست برای ابلاغ به خوانده در روزنامه آگهی می شود)
-مهمترین رکن تنظیم دادخواست ، تعیین خواسته می باشد. به عبارتی دیگر خواسته تجلی تمام حقوق ماهوی در حقوق شکلی است، بنابراین خواهان باید خواسته خود از دادگاه را به طور صریح و دقیق مشخص نماید. (اگر خواسته در دادخواست مشخص نبود،دادخواست توقیف می شود و با ارسال اخطار رفع نقص از خواهان خواسته می شود که خواسته خود را مشخص کند،در غیراینصورت دادخواست رد می شود و هزینه های پرداختی توسط خواهان بلاثر و مکلف به پرداخت مجدد هزینه های مربوطه می باشد). دادخواست را میتوان از محل فروش اوراق قضایی واقع در کلیه دادگستریها و مجتمعهای قضایی در سراسر کشور تهیه کرد.منابع: میزان
ویکی پدیا